Het is deze week de week van de hoogsensitiviteit en dus dacht ik, ik wijd de blog van de maand aan dit thema.
Heel wat mensen in onze maatschappij bezitten het kenmerk hoogsensitiviteit. Onderzoek wees uit dat het zeker om 15 à 20 % van de mensen gaat die HSP zijn. HSP komt uit het Engels en staat voor Hoog Sensitieve Persoon, dus ook in het Nederlands. Hoogsensitief en HSP zijn dus synoniemen.
Veel mensen spreken ook over hooggevoeligheid, maar dat is niet hetzelfde. Hooggevoeligheid betekent hetzelfde als snel in de overprikkeling zijn.
Mensen die hooggevoelig zijn, kunnen overprikkeld zijn door het teveel ontvangen van prikkels door hun hoogsensitiviteit, omdat de manier van het verwerken van het binnenkomen van prikkels anders en dieper verwerkt wordt door de hersenen.
Je kan dus perfect hoogsensitief zijn zonder daarom altijd in de overprikkeling of in de hooggevoeligheid te gaan. Als je goed leert hoe je met HSP kan omgaan, dan hoeft dit nog maar zelden te gebeuren dat je overprikkeld geraakt. Mensen met de eigenschap HSP dienen te leren omgaan met deze eigenschap en goed voor zichzelf te zorgen, dus veel aan zelfzorg te doen, de dingen te doen die ze graag doen en vaak is dat ook dat er meer slaap nodig is. Als je duidelijk hebt waarvan je in de overprikkeling gaat en je weet wat je kan doen om dit snel weer terug te draaien, dan is je hoogsensitiviteit geen nadeel meer, maar eerder een voordeel en in te zetten als een kracht.
Dus weet welk woord je gebruikt! Als je zegt dat je hooggevoelig bent, dan zeg je dus iets heel anders dan dat je hoogsensitief bent.
Veel mensen komen er tijdens hun burn-out achter dat ze hoogsensitief zijn. Je krijgt deze eigenschap niet doorheen je leven, je wordt er mee geboren. Er zijn natuurlijk verschillende gradaties in de hoogsensitiviteit.
De meeste manieren van overprikkeling komen voort uit onze zintuigen:
- Horen: te veel lawaai, roepen, intonaties, geluiden,…
- Zien: licht, geen daglicht, spots, …
- Ruiken: bepaalde geuren, …
- Smaken: bepaalde texturen, smaken,…
- Voelen: soorten textiel, warmte, koude, sensaties in het lichaam, zoals bv. honger,…
- Aanvoelen: goede inschatting hebben van de omgeving, mensen rondom je heen, een negatieve energie tussen mensen aanvoelen, zoals bv. een ruzie,…
Natuurlijk kan je nog van vele andere dingen overprikkeld geraken, echter de vraag is dan, wat is de originele oorzaak van overprikkeling. Vaak gaat het dan ook niet meer over HSP, maar gewoon een grotere gevoeligheid voor iets bepaalds.
Wat is nu de link met burn-out?
Als we naar de symptomen van burn-out kijken, dan komt overprikkeling naar voor als één van de symptomen die bij burn-out passen. Echter dien je goed het onderscheid te maken of dit voorkomt uit hoogsensitiviteit of uit de burn-out. Vermits velen er pas tijdens de burn-out achter komen dat er ook hoogsensitiviteit speelt.
Toen ik jong was, was er nog geen aandacht voor deze eigenschap. Je werd als kind dan bestempeld als gevoelig of te gevoelig of iemand die minder tegen drukte lawaai of bepaalde smaken kon. Meestal ben je er ook niet leren mee omgaan, met de HSP, integendeel het werd ondergestopt en toegedekt door je familie, leerkrachten, vrienden, ...
Het is daarom super interessant om te leren omgaan met deze eigenschap om ze te leren inzetten als een kracht. Als je aan de slag bent met een traject bij mij rond burn-out, dan komt dit zeker en vast ook aan bod en alles wat je leert om te groeien als mens en uit de burn-out te geraken, kan je perfect ook inzetten om je HSP aan te pakken.
Eén ding is zeker, een burn-out gaat over, maar hoogsensitiviteit niet.
Dus, als je overprikkeld bent, alleen omdat je in burn-out bent, dan gaat dit zeker en vast voorbij. Hoe meer je herstelt, hoe minder je in de overprikkeling zal geraken. Het is een soort overlevingsmechanisme van ons lichaam om onze energie te sparen en ervoor te zorgen dat we nog kunnen overleven met de weinige energie die we hebben op het moment van de burn-out. Het gehele verhaal is iets complexer, maar het komt hierop neer.
Wat dan met HSS?
HSS staat voor High Sensation Seaker, dit is een eigenschap die bij HSP past, ongeveer 30% van de mensen met HSP heeft ook deze eigenschap erbij. Je kan ook HSS zijn zonder HSP te zijn of HSP'er zonder HSS.
Als je het geluk hebt deze beide eigenschappen te bezitten, dan ben je dus een minderheid van de HSP’ers met een extraatje.
Vele mensen denken dat ze toch niet HSS zijn omdat ze niet houden van benjispringen of in een rollercoaster zitten, of een gevaarlijke klif beklimmen. Neen, je hoeft het niet altijd zo ver te gaan zoeken en op zoek te gaan naar fysieke kicks. Mensen met HSS houden soms ook gewoon van verandering, van pit, van nieuwe dingen te ontdekken en doen, aangezien ze snel verveeld zijn, minder van de routine houden. Dit kan dus zowel zijn dat dat de persoon een sterke drive heeft naar vernieuwing en verandering of /en op zoek gaand naar fysieke ervaringen die intense gevoelservaringen geven. Deze mensen houden ook soms van ontremming, dat wil zeggen ze gaan graag op zoek naar kortstondig genot. (alle vormen van constructief en destructief genot: drank, drugs, seksualiteit, feestjes, shoppen, gamen, …).
Als je HSP en HSS tegelijkertijd bent, is dit dus een lastige combi van uitersten. Het ene uiterste wil verandering, vernieuwing, sensatie en de andere wil rust en balans. Het is een heuse zoektocht om een goede balans te vinden tussen beide eigenschappen. Als je aandacht geeft aan de ene, dan eist de andere de aandacht op en vice versa. Als je in dit geval bent, heb je nog meer en grondig alles duidelijk te hebben hoe je met dit alles kan omgaan.
Er bestaan heel wat boeken en geschreven materiaal om je in deze materie te verdiepen en alleen al rond dit onderwerp kan ik al enkele bladzijden blog vullen, maar graag geef ik kort nog enkele weetjes mee:
- Een HSP-er heeft doorgaans meer rust en slaap nodig.
- 70 % van de HSP’ers is ook introvert.
- Er is een grotere gevoeligheid voor angstklachten, depressieve klachten, stress en burn-out en onzekerheid bij HSP’ers.
- Leren herstellen van burn-out en werken aan je patronen, helpt ook in het leren omgaan met HSP.
- Zijn vaak te loyaal naar hun werkgever.
- Zijn heel vaak pleasers.
- Er wordt soms ook wel eens gesteld dat HSP’ers makkelijker narcisten aantrekken.
- Er is een grote behoefte aan verbinding, waar meteen een gevaar in schuilt: de behoefte aan verbinding kan soms zo groot zijn, dat een HSP’er niet altijd ziet dat de relatie/vriendschap niet meer gezond is.
- En tot slot: HSP’ers voelen zich vaak egoïstisch als ze aan zelfzorg doen of voor zichzelf kiezen en dan duiken er schuldgevoelens op. Allemaal voedingsbronnen voor stress en burn-out. Belangrijk dus om dit ook aan te pakken.
Wil je de originele literatuur hierrond raadplegen: ga dan zeker de boeken van Elaine Aron lezen en van hieruit kan je verdere literatuurstappen nemen naar auteurs vanuit onze contreien zoals Fleur van Groningen.
Als jij HSP bent, dan bezit je dus iets extra’s.
Ik wens je veel hoogsensitiviteit toe en weinig hooggevoeligheid. :-)
Reactie plaatsen
Reacties
Dank voor je mailtje Ilse , graag had ik extra in gesprek gegaan met jou over hooggevoeligheid. Klopt het dat ik recht heb op 1 gratis sessie omdat ik het traject volgde ? Ik dacht dat ik er eens iets van las in één van je mails naar mij. Ik hoor het dan wel , liefs Katelijne